Τα βερίκοκα στο μικροσκόπιο

Τα βερίκοκα  κατάγονται από την Κίνα, όπου έχουν καλλιεργηθεί για περισσότερα από 4.000 χρόνια. Ο θρύλος λέει ότι το βερίκοκο έφτασε στη  Δύση με το Μέγα Αλέξανδρο ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι οι Πέρσες διέδωσαν το βερίκοκο στους λαούς της Μεσογείου.  Οι αρχαίοι Έλληνες και Ρωμαίοι το γνώρισαν (από τις εκστρατείες του Μέγα Αλέξαντρου ή από τον Λούκουλλο) σαν είδος εισαγόμενο από την Αρμενία κι έτσι τα βερίκοκα τα είπαν armeniaca, αρμενιακά.

 Η επιστημονική ονομασία του βερίκοκου (Prunus armeniaca) ουσιαστικά σημαίνει αρμένικο δαμάσκηνο . Η λατινική ονομασία του βερίκοκου οφείλεται στην ιδιότητα του να ωριμάζει γρηγορότερα από τα αλλά συναφή προς αυτό φρούτα την άνοιξη, για το λόγο αυτό  ονομάστηκε praecoquium που σημαίνει πρώιμο.

 Αυτή η πρώιμη ανθοφορία είναι και ταυτόχρονα επικίνδυνη για το δέντρο μιας που η παγωνιά μπορεί να καταστρέψει τη παραγωγή.

 Η αγγλική ονομασία apricot προέρχεται από την αραβική λέξη barquq. Οι Άραβες μεταφέρουν το φρούτο στην Ιβηρική χερσόνησο έτσι στα Iσπανικά ονομαζόταν  albaricoque και στα Καταλανικά abercoc.

 Στη γειτονική Γαλλία η λέξη μετατρέπεται σε  abricot  και τελικά  οι Άγγλοι το παραφράζουν σε apricot.

Στην Ελλάδα τα βερίκοκα ονομάζονται και καϊσιά μια Τουρκική λέξη που σημαίνει δάνειο. Ενδιαφέρουσα είναι η ονομασία του βερίκοκου στη Θράκη γιατί αποδεικνύεται η σχέση Ελλήνων και Περσών. Ονομασίες του βερίκοκου  όπως  ζερντέλια ή ζαρταλούδια ή ζέρδελα  είναι μεν τουρκικής προέλευσης από τη λεξη zerdali η οποία όμως προέρχεται από τη Περσική λέξη  για το βερίκοκο zardalu όπου ετυμολογικά σημαίνει κίτρινο δαμασκηνό.

Το βερίκοκο έφτασε στο Νέο Κόσμο με τη βοήθεια των Ισπανών.

Η μεγαλύτερη παράγωγη Βερίκοκου προέρχεται από την Τουρκία αλλά και η χωρα βρίσκεται μέσα στις 5 πρώτες χώρες παγκοσμίως.

Τα βερίκοκα έχουν μικρό σφαιρικό σχήμα με χρυσαφίζον πορτοκαλί χρώμα και βελούδινη επιδερμίδα σε αντίθεση με τα ροδάκινα. Η γεύση του είναι ελαφρός υπόξινη είτε  γλυκιά , οι δυο αυτές γεύσεις μπορούν να συνυπάρχουν και να δημιουργούν ένα σύνθετο γευστικό αποτέλεσμα . Δεν είναι πολύ ζουμερά αλλά διαθέτουν ένα  πολύ έντονο και ιδιαίτερο  άρωμα . 

Η εποχή του βερίκοκου στη χώρα μας  αρχίζει από το τέλος του Μαΐου και διαρκεί, ανάλογα με την ποικιλία, μέχρι τα μέσα Αυγούστου.

Οι πιο γνώστες ποικιλίες στην Ελλάδα είναι οι ακόλουθες : Ποικιλία Μπεμπέκου, Επιδαύρου , Luizet, Διαμαντοπούλου (κατάλληλα και για αποξήρανση) και η ποικιλία Aurora.

Η φυλή Χούντζα (Hunza)  στο σημερινό Πακιστάν έχει γίνει γνωστή για τη μακροβιότητα της και τα χαμηλά ποσοστά καρκίνου  που  παρουσιάζει που  για μερικούς οφείλεται στην κατανάλωση των κουκουτσιών από τα βερίκοκα ,είτε τη χρήση έλαιο από βερίκοκο .

 Όμως δεν είναι μονό η κατανάλωση κουκουτσιών, αλλά ο συνδυασμός διατροφής και τρόπου ζωής της φυλής που της προσφέρει αυτά τα χαρακτηριστικά. Παρόμοια περιστατικά έχουν περιγράφει και σε άλλες περιοχές του πλανήτη όπου η διατροφή των κάτοικων των περιοχών αυτή είναι κατά βάση χορτοφαγική ,λιτοδίαιτη με προϊόντα της ανόθευτης μάνας γης.

Τα βερίκοκα ανήκουν στην κατηγορία των πυρηνόκαρπων φρούτων, που επιστημονικά αποκαλούνται «δρύπη» (Έχουν ένα ενιαίο κεντρικό κουκούτσι, που περιβάλλεται από την τραγανή, αρωματική βρώσιμη σάρκα ).Το κουκούτσι περιβάλλεται από ένα σκληρό κέλυφος, που συχνά αποκαλείται “πέτρα”.

Υγεία των ματιών – Β-καροτένιο

Τα βερίκοκα περιέχουν μεγάλη ποσότητα Β-καροτένιου . Το Β-καροτένιο  είναι μια από τις ομάδες φυτικών χρωστικών  με χρώματα όπως  το πορτοκαλί, κίτρινο και κόκκινο. Αυτές οι ουσίες μπορούν να βρεθούν σε μια μεγάλη γκάμα τροφών  όπως φρούτα ,λαχανικά, δημητριακά και έλαια.  Το κρεμώδες χρυσό χρώμα του βερίκοκου προέρχεται από καροτένια.

Τα καροτενοειδή παράγονται κυρίως στα φυτά, στα φύκη  και στα φωτοσυνθετικά βακτήρια  και κάποια είδη μυκήτων. Τα ζώα δεν είναι ικανά να τα συνθέτουν , οπότε πρέπει να λαμβάνονται  μέσω της τροφής. Τα καροτενοειδή αποτελούνται από δυο κύριες ομάδες τις ξανθοφύλλες που περιλαμβάνουν την λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη και την ομάδα των καροτενίων, στην οποία συμπεριλαμβάνονται το λυκοπένιο και οι καροτίνες.

Η Άλφα ,βήτα και Γάμα καροτίνη  στον ανθρώπινο οργανισμό μπορούν να μετατραπούν σε βιταμίνη Α και για το λόγο αυτό θεωρούνται προ-βιταμίνες της βιταμίνης Α. 100 γρ ωμών βερίκοκων  περιέχουν  1926 IU ή 64% της ημερήσιας απαιτούμενης ποσότητας της βιταμίνης Α.

Μια σημαντική ιδιότητα των καροτενοειδών είναι ότι απορροφούν το μπλε φώς που έχει βλαπτική δράση στους οργανισμούς. Ο ανθρώπινος οργανισμός έχει την τάση να συγκεντρώνει τη λουτεΐνη και τη ζεαξανθίνη που προσλαμβάνει από τη διατροφή στο μάτι.

Τη συγκεντρώνει στο μέρος του ματιού που ονομάζεται αμφιβληστροειδής χιτώνας και ειδικά στο κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδούς που φαντάζει σαν μια κίτρινη κηλίδα λόγω του κίτρινου χρώματος των ξανθοφυλλών. Ένεκα αυτού του γεγονότος το κεντρικό μέρος του αμφιβληστροειδούς πήρε το όνομα «ωχρά κηλίδα» (ωχρός=κίτρινος)

Το υψηλό επίπεδο του  Β-καροτένιου  που περιέχεται στα βερίκοκα προάγει την υγεία της όρασης μειώνοντας  τον κίνδυνο για εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα Αμερικανικής μελέτης βρέθηκε ότι γυναίκες με  υψηλή πρόσληψη βιταμίνης Α   μείωσαν κατά το ήμισυ σχεδόν πιθανότητές τους να αναπτύξουν καταρράκτη.

Ενώ  τα αποτελέσματα άλλης έρευνας που δημοσιεύτηκαν  στο Archives of Opthamology και  η οποία διεξήχθη σε ενήλικες μεγάλης ηλικίας απέδειξε ότι η κατανάλωση 3 τουλάχιστον  μερίδων φρούτων  καθημερινά μειώνει την πιθανότητα εκφύλισης της ωχράς κηλίδας κατά ποσοστό 36%.

Η τακτική κατανάλωση θρεπτικών συστατικών, όπως βιταμίνες C και E, ψευδάργυρο και χαλκό και των καροτενοειδών  που περιέχοντα στα βερίκοκα μπορούν να μειώσουν την εκφύλιση της ωχράς κηλίδας.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι το Β-καροτένιο παρουσιάζει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση  και πολλά οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό . Πέρα λοιπόν από τη διεγερτική του δράση στους οφθαλμούς  , μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη περίπτωση της  ερυθροποιητικής πρωτοπορφυρίας . Πρόκειται για μια σπάνια  κληρονομούμενη ανωμαλία του αίματος των ασθενών που χαρακτηρίζεται από αφόρητο πόνο, καθώς το δέρμα τους καίγεται και σχηματίζει φλύκταινες όταν εκτίθενται σε συνήθη επίπεδα ηλιακού ή άλλου φωτός.

Β-καροτένιο

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι συνίσταται η λήψη τροφών πλούσιων σε καροτένιο μιας που λήψη συμπληρωμάτων έχει χαρακτηριστεί επισφαλής.  Τροφές πλούσιες σε Β-καροτένιο  είναι τα βερίκοκα , το πεπόνι, η γλυκοπατάτα , κολοκύθα  τα καρότα αλλά και το σπανάκι .

Η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε Β-καροτένιο μείωσε την πιθανότητα βρογχίτιδας σε καπνιστές και διευκόλυνε την αναπνοή τους αντίστοιχη βελτίωση δεν παρατηρήθηκε μετά από τη λήψη συμπληρωμάτων Β-καροτενίου.

Οι άνθρωποι που καπνίζουν ή που έχουν εκτεθεί στον αμίαντο δεν πρέπει να χρησιμοποιούν συμπληρώματα β-καροτενίου . Ακόμη και  χαμηλές δόσεις έχουν συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου , καρδιακών παθήσεων , και θανάτου σε αυτές τις δύο ομάδες των ανθρώπων.

Η υπερβολική χρήση αλκοόλ σε συνδυασμό με συμπληρώματα Β- καροτενίου μπορεί να αυξήσουν  τον κίνδυνο νόσου του ήπατος και καρκίνου . Σε υψηλές δόσεις , η βιταμίνη Α , και πιθανώς το Β-καροτένιο , μπορεί να είναι τοξική  για το ήπαρ. Η ταυτόχρονη λήψη Β-καροτενίου και στερολών έχει σαν αποτέλεσμα  την μείωση της δραστικότητας και των δυο.

Αντιμετώπιση  της Αναιμίας

Τα Βερίκοκα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία της αναιμίας . Αυτό συμβαίνει επειδή βερίκοκα  περιέχουν  μέταλλα όπως ο σίδηρος και ο χαλκός που βοηθούν  στην παραγωγή της αιμοσφαιρίνης. Σίδηρος και ο χαλκός είναι ιχνοστοιχεία που συμβάλουν  στο σχηματισμού των ερυθρών αιμοσφαιρίων .

Η αναιμία είναι η έλλειψη σιδήρου , και μπορεί να προκαλέσει αδυναμία, κόπωση, ζάλη, πεπτικά προβλήματα , και άλλες γενικές μεταβολικές διαταραχές . Βέβαια τα βερίκοκα όπως και τα υπόλοιπα φρούτα περιέχουν την μη αιμική μορφή σιδήρου που έχει χαμηλή απορρόφηση  από τον οργανισμό  σε αντίθεση με τον   αιμικό σίδηρο που περιέχεται σε ζωικές τροφές  ,όμως  συγκεκριμένοι  συνδυασμοί τροφών μπορών να ενισχύσουν την απορρόφηση του σιδηρού που προέρχεται από φυτικές πηγές τροφίμων .

Αντιμετώπιση  δυσκοιλιότητας –εντερικά παράσιτα

 Υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες κάνουν τα βερίκοκα να  συνίστανται  για τη θεραπεία της δυσκοιλιότητας. Οι φυτικές  ίνες ενεργοποιούν  την περισταλτική κίνηση του γαστρεντερικού σωλήνα.

Στις παραδώσεις ορισμένων λαών υπήρχε αναφορά για χρήση φρούτων –λαχανικών  όπως καρότα και   ροδάκινα ενάντια στα εντερικά παράσιτα . Ουσιαστικά οι τροφές αυτές όπως προαναφέρθηκε είναι πλούσιες σε Β –καροτένιο .

 Προκειμένου να αποφευχθούν μολύνσεις από  εντερικά παράσιτα , είναι σημαντικό η  διατροφή να  είναι πλούσια σε βήτα - καροτένιο . Το Β-καροτένιο εμποδίζει τις προνύμφες των παρασίτων από τη διείσδυση στο έντερο .

 Σύνδρομο  Ευερέθιστου εντέρου

Τα ώριμα βερίκοκα είναι καλά για τους ανθρώπους με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου , δεδομένου ότι είναι πλούσια σε mucilage , που καταπραΰνει και προστατεύει το ερεθισμένο  βλεννογόνο του έντερου . Αλλά επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στην περίπτωση της εκκολπωματίτιδας .

Άσθμα

Τα βερίκοκα έχει παρατηρηθεί ότι μπορούν να δράσουν ευεργετικά σε άτομα που πάσχουν από άσθμα . Μπορεί να χορηγηθεί και έλαιο  από βερίκοκα.

Υγεία του δέρματος

Το  λάδι  από βερίκοκο βρέθηκε να είναι αποτελεσματικό και  στην φροντίδα του δέρματος. Εκτός από την λάμψη του δέρματος σας και την ομαλή υφή του δέρματος ,το  έλαιο βερίκοκου  χρησιμοποιείται στην  εναλλακτική ιατρική για τη θεραπεία είναι της ψωρίασης, εκζεμάτων και ακμής .Η παρουσία στα βερίκοκα βιταμινών Α,Β, και C καθώς και λυκοπενίου το καθιστούν ευεργετικό  για το δέρμα . Το έλαιο  από βερίκοκα είναι πλούσιο σε  σε ακόρεστα λιπαρά (γ-λινολεϊκό & ολεϊκό οξύ) και σε βιταμίνες Α & Ε. 

Υγεία οστών –οστεοπενία

Με μελέτες που ξεκίνησαν από ζώα και επεκταθήκαν στον άνθρωπο απέδειξαν  ότι τα αποξηραμένα δαμάσκηνα μπορούν να ασκήσουν θετική επίδραση στη διατήρηση της οστικής μάζας μετεμμηνοπαυσιακών  γυναικών.

Μια άλλη έρευνα που δημοσιεύτηκε το 2006 στο  επιστημονικό περιοδικό Bone και αναφερόταν σε άνδρες κατέληξε στο ότι, τα αποξηραμένα βερίκοκα είναι ικανά να αποτρέψουν την απώλεια οστικής μάζας .

Ενώ άλλες έρευνες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα αποξηραμένα βερίκοκα  μπορούν να συνεισφέρουν θετικά και στη περίπτωση της οστεοπενίας. Τα  100 γραμμάρια αποξηραμένα βερίκοκα παρέχουν περίπου 53.44mg ασβεστίου.

Βέβαια ας μην ξεχνάμε ότι τα βερίκοκα έχουν και καθαρτική δράση ,έτσι ίσως για μερικά άτομα η ποσότητα αυτή μπορεί να μην είναι  ανεκτή  από το γαστρεντερικό τους. Το Ασβέστιο, ο φώσφορος,  το μαγγάνιο,  ο σίδηρος, χαλκός που περιέχονται στα βερίκοκα συμβάλλουν στην διατήρηση της υγείας των οστών και την αποτροπή νόσων όπως η οστεοπόρωση και η οστεοπενία .

 Ρύθμιση υγρών του σώματος

 Φρούτα όπως τα βερίκοκα και εκείνα που ανήκουν στην ίδια οικογένεια με αυτό περιέχουν μεγάλη ποσότητα Καλίου. Τα υψηλά  ποσά Καλίου  εντός των φυσιολογικών ορίων  συμβάλλουν στην υγεία του οργανισμού. Το Κάλιο αλληλεπιδρά με το Νάτριο και  με το τρόπο αυτό ρυθμίζετε η ενδοκυττάρια και εξωκυττάρια ποσότητα των υγρών ,στο ανθρώπινο σώμα .

Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται και από τη ποσότητα  Καλίου στο σώμα μας , έτσι σε περίπτωση ανεπάρκειας του ,εκδηλώνεται η κατάσταση της υποκαλεμίας, κατά την οποία   η αρτηριακή πίεση μπορεί να αυξήσει . 

Τα βερίκοκα περιέχουν μια μέτρια 91 milligrams μερίδα του καλίου , αλλά αν καταναλώνετε τα αποξηραμένα , μπορείτε εύκολα να πάρετε μια σημαντική ποσότητα καλίου .

Ένα φλιτζάνι αποξηραμένα βερίκοκα περιέχουν 1.511 milligrams καλίου , ή περίπου το ένα τρίτο της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης .Το ανθρώπινο σώμα απαιτεί Κάλιο  για να συνθέσει πρωτεΐνες , να διασπάσει υδατάνθρακες , να συνθέσει μύες και να ελέγξει την οξεοβασική ισορροπία καθώς και τη ηλεκτρική δραστηριότητα της καρδίας .

Καρδιαγγειακή υγεία –Χοληστερόλη

Τα οφέλη που παρέχουν τα βερίκοκα όσο αναφορά τη μείωση της χοληστερόλης και της οξείδωσης τη LDL χολεστερόλης και κατά συνέπεια τα καρδιοαγγειακά οφέλη που παρέχουν οφείλονται στην παρουσία των ακόλουθων συστατικών.

Τα βερίκοκα περιέχουν αρκετά μεγάλο αριθμό φυτοστερολών (φυτικές στερόλες). Τα  100 γραμμάρια ωμών  βερίκοκων  περιέχουν 18 mg φυτοστερολών .  Οι φυτοστερόλες και οι σχετικές στανόλες είναι φυσικές χημικές ουσίες που περιέχονται  σε φυτά (η χοληστερόλη των φυτών) οι οποίες μειώνουν την εντερική απορρόφηση της χοληστερόλης και τον περιορισμό της ποσότητας της LDL χοληστερόλης στο αίμα.

 Η American Heart Association (Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρία ) υποστηρίζει την κατανάλωση φυτικών στερολών ως θεραπευτική επιλογή των ατόμων με αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης

Ένας δεύτερος λόγος που συμβάλει στη μείωση της χολεστερόλης αποτελεί η παρουσία αντιοξειδωτικών όπως και η βιταμίνη C αλλά και πολυφαινολών . Η σχέση μεταξύ πολυφαινολών και των ιδιοτήτων τους  όπως η   μείωση της διαιτητικής  χοληστερόλης, εξαιτίας της μειωμένης απορρόφησης της, καθώς και η μείωση των επιπέδων της LDL και η αποτροπή της οξείδωσης της   ,ουσιαστικά συμβάλει σε χαμηλότερα επίπεδα θνησιμότητας από στεφανιαία νόσο .

Ο τρίτος λόγος οφείλεται στη περιεκτικότητα του φρούτου σε φυτικές ίνες . Εκατό γραμμάρια βερίκοκου με τη φλούδα περιέχουν 2 γραμμάρια ινών, η οποία είναι περίπου 8% της συνιστώμενης ημερήσιας αξίας, με βάση την  ημερήσια πρόσληψη των  2000 θερμίδων. Αυτή είναι μια μέτρια ποσότητα φυτικών ινών ,αλλά μια  διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες συμβάλει στην εύρυθμη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος .

Αντικαρκινική δράση

Όπως ξέρουμε η παρουσία αντιοξειδωτικών στα βερίκοκα απενεργοποίει τις ελεύθερες ρίζες .Οι ελεύθερες ρίζες και οι βλάβες  που προκαλούν σε κυτταρικό επίπεδο ,αλλά και στο ίδιο το γενετικό υλικό αποτελούν μια από τις αιτίες δημιουργίας νεοπλασίας.

 Η αντιοξειδωτική αξία των Βερίκοκων, όπως εκφράζεται  σε μονάδες ORAC είναι: 1.110 μ mol TE/100g. Συστατικό του κουκουτσιού των βερίκοκων είναι η αμυγδαλίνη ή Β17. Τη δεκαετία του 50, παράχθηκε και πήρε πατέντα το Laetrile, μια λιγότερο τοξική μορφή αμυγδαλίνης.

Η αμυγδαλίνη είναι διαδεδομένη στις εναλλακτικές θεραπείες για την αντικαρκινική δράση της  προάγοντας την απόπτωση των καρκινικών κυττάρων .Εργαστηριακές  μελέτες έχουν επίδειξη λίγες ενδείξεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα της απέναντι στο καρκίνο. Για το λόγο αυτό ο οργανισμός FDA δεν επιτρέπει τη χορήγηση της αμυγδαλίνης ή παραγώγων του για ιατρική χρήση από το 1977.

Τι να προσέξετε κατά την αγορά

Προτιμήστε βερίκοκα με έντονο χρωματισμό όπως το πορτοκαλί ή το βαθύ κίτρινο (χρυσό ) προς πορτοκαλί. Τα φρούτα που δεν έχουν έντονο χρωματισμό και είναι ανοιχτόχρωμα  θεωρούνται άγουρα. Εάν το πατήσετε με το δάκτυλο η σάρκα τους δεν θα πρέπει να είναι πολύ μαλακιά αλλά ούτε και πολύ σκληρή . Για τους λόγους αυτούς αποφύγετε βερίκοκα με πράσινο χρώμα, ρυτιδιασμένα , μελανιασμένα- καφετί χρώμα είτε τα πολύ σκληρά σα πέτρα.

Ο αριθμός των αντιοξειδωτικών είναι μεγαλύτερος στα ώριμα φρούτα. Έρευνα που διεξειχθει  στο Πανεπιστήμιο του Ίνσμπρουκ της  Αυστρίας απέδειξε ότι ο αριθμός των αντιοξειδωτικών των φρούτων αυξάνει σταδιακά όσο αυτά ωριμάζουν ως λίγο πριν του σημείου αλλοίωσης τους.

Αποθήκευση

Εάν για κάποιο λόγο αγοράσατε άγουρα βερίκοκα η ωρίμανση τους μπορεί να γίνει σε θερμοκρασία δωματίου σε μια φρουτιέρα .Η ωρίμανση του βερίκοκου μειώνεται σε χαμηλές θερμοκρασίες ,έτσι το ψυγείο μπορεί να θεωρηθεί ως λύση συντήρησης αλλά επιμηκύνει  την διαδικασία ωρίμανσης. Η συντήρηση τους στο ψυγείο δεν επιφέρει απώλεια της βιταμίνης Α  .

Τα ώριμα βερίκοκα μπορούν να συντηρηθούν στο ψυγείο για μια εβδομάδα ,αλλά αν τα βερίκοκα που έχετε αγοράσει είναι ήδη ώριμα και ζουμερά η καλύτερη επιλογή είναι η άμεση κατανάλωση τους εντός χρονικού διαστήματος μιας ή δυο ημερών.

 Δεν θα πρέπει να ξεχνάτε ότι το βερίκοκο είναι ένα ευπαθές φρούτο που σαπίζει εύκολα. Πάντα πριν την κατανάλωση οποιοδήποτε φρούτου μην ξεχνάτε να τα πλύνετε.

Όπως και στη περίπτωση των μηλών όταν κόβουμε τα βερίκοκα απελευθερώνονται πολυφαινολικές οξυδάσες   που αμαυρώνουν το φρούτο . Η δράση αυτών των ένζυμων μειώνεται με τη παρουσία οξέων .

Κατανάλωση

Το μαγείρεμα μπορεί να μαλακώνει τα βερίκοκα μιας που καταστρέφει τη πηκτίνη που περιέχουν ,αλλά δεν επιφέρει καμιά αλλαγή στο χρώμα ούτε στη ποσότητα των καροτενίων που περιέχουν ,αντιθέτως μπορεί και να ενισχύσουν τη βιοδιαθεσιμότητα τους ,φυσικά αν η θερμική επεξεργασία δεν γίνεται σε υψηλή θερμοκρασία και δεν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η θέρμανση αλλάζει τη στερεοχημική δομή των καροτένιων από trans σε sis μειώνοντας τη βιοδιαθεσιμότητα τους.

Αποξήρανση

Κατά τη διάρκεια της αποξήρανσης τα βερίκοκα χάνουν μεγάλη ποσότητα υγρών καθώς και το μεγαλύτερο ποσοστό της βιταμίνης C καταστρέφεται μιας που η βιταμίνη C δεν  είναι θερμοανεκτική, το ίδιο συμβαίνει και για το καροτενιωδές Κρυπτοξανθίνη  ,ενώ άλλα καροτενοειδή ενισχύονται. 

Κατά την αποξήρανση είναι δυνατόν να προστεθεί ζάχαρη με αποτέλεσμα να αυξάνει το θερμιδικό περιεχόμενο του φρούτου.

Σε ορισμένες περιπτώσεις αποξήρανσης μπορεί να προστεθεί διοξείδιο του θείου με σκοπό τα αποξηραμένα φρούτα να διατηρήσουν το χρώμα και τη γεύση τους και να αποτραπεί η αμαύρωση τους.

Όμως ορισμένα άτομα παρουσιάζουν αλλεργία απέναντι στις θειώδεις ενώσεις για το λόγο αυτό θα τα άτομα αυτά θα πρέπει να αποφεύγουν τη κατανάλωση αποξηραμένων βερίκοκων στα οποία έχει προστεθεί διοξείδιο του θειου. Η προσθήκη αυτή   ,υποβαθμίζει διατροφικά το φρούτο.

Αντιθέτως η διαδικασία της αποξήρανσης αυξάνει τη περιεκτικότητα των αποξηραμένων ροδάκινων σε φυτικές ίνες και  σε σίδηρο κατά 12  φορές σε σχέση με το ωμό φρούτο.

Ένα φλιτζάνι αποξηραμένα βερίκοκα σας παρέχει 94% των ημερήσιων απαιτήσεων σε βιταμίνη Α και το 19% των ημερήσιων αναγκών σε σας από σίδηρο, καθώς και 9,5 γραμμάρια φυτικών ινών.

 Ένα φλιτζάνι αποξηραμένα βερίκοκα περιέχει 69.5 γρ υδατανθράκων και 313 θερμίδες , ενώ ένα φλιτζάνι ωμα βερικοκή περιέχουν 74 θερμίδες και 14.5 γρ υδατανθράκων.

Τα αποξηραμένα βερίκοκα μπορεί να αποτελούν πηγή ενέργειας για άτομα που αθλούνται, ιδιαίτερα σε αθλήματα αντοχής ,μιας που οι φυτικές ίνες των αποξηραμένων βερίκοκων φροντίζουν για τη σταδιακή απελευθέρωση της ενέργειας. Άτομα που αντιμετωπίζουν πρόβλημα βάρους και ακολουθούν ένα υποθερμικό πρόγραμμα διατροφής τα αποξηραμένα ροδάκινα θα πρέπει να έχουν ένα συμπληρωματικό  ρόλο και σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να αντικαταστούν τα ωμα.

Μαγειρικές χρήσεις. Το βερίκοκο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη παρασκευή χυμών, μαρμελάδας, γλυκών του κουταλιού, σιροπιών, ζελέ και πολλών γλυκισμάτων. Τα αποξηραμένα φρούτα καταναλώνονται ως έχουν ή χρησιμοποιούνται σε γλυκίσματα ή ακόμα και για παρασκευή πρωινού μαζί με άλλα φρούτα και δημητριακά.

Μπορούμε να τα καταναλώσουμε με γιαούρτι προθέτοντας και ξηρούς καρπούς , είτε να προσδώσουμε ένα άρωμα Ανατολής στο κοτόπουλο ή βραστά λαχανικά με την προσθήκη ξηρών, βερίκοκων

.Είτε να τα σερβίρουμε φρέσκα ως μέρος κάποιας σαλάτας. Τα βερίκοκα μπορούν να αντικαταστήσουν επάξια ροδάκινα ή και νεκταρίνια σε συνταγές.

Οι ιταλοί χρησιμοποιούν το κουκούτσι από το βερίκοκο  ή το πικραμύγδαλο για τη παρασκευή του Amaretti. Χρησιμοποιούνται και σε γλυκά όπως για τη παρασκευή αμυγδαλόψιχας  marzipan είτε στα  μπισκότα Ricciarelli στη Σιένα.

Αλλά όπως και στα βερίκοκα Amaretti όπου τα βερίκοκα ψήνονται και η θέση του κουκουτσιού έχει αντικατασταθεί από μπισκότο Αmaretti.

Το Amaretti είναι ένα ξηρό ιταλικό μπισκότο γίνεται με αμύγδαλα, ζάχαρη και ασπράδια αυγών. Χρησιμοποιείται επίσης στα ραβιόλια κολοκύθας να κόψει γλυκύτητα και παρέχει μια αντίθεση στη γεύση.

Οι Γάλλοι παρασκευάζουν λικέρ από βερίκοκα που το ονομάζουν αμπρικοτίν- abricotine τοποθετώντας τα ωμα φρούτα σε αλκοόλ.

Πράγματι οι χρήσεις του είναι πάρα  πολλές μπορεί να γίνει χυμός ,μαρμελάδα ,γλυκό του κουταλιού ,κομπόστα, σιρόπι, να αποξηρανθεί , αλλά και να συνοδέψει κρέατα ιδιαίτερα το αρνί και τα πουλερικά ,είτε λαχανικά όπως προαναφέρθηκε.

Τα μπαχαρικά που ταιριάζουν στα βερίκοκα είναι τα κάρυ, τζίντζερ, μοσχοκάρυδο, κάρδαμο, κανέλα και ο γλυκάνισος.

Εάν κάποια συνταγή προϋποθέτει την αφαίρεση της φλούδας ,άπλα ζεματιστέ τα σε βραστό νερό για περίπου 20 λεπτά ,στη συνέχεια βυθίστε τα σε κρύο νερό και αφαιρέστε πλεον με ευκολία τη φλούδα όπως και στη περίπτωση της ντομάτας.

Όταν τεμαχίζεται αποξηραμένα βερίκοκα για να μην κολλήσουν στο μαχαίρι ,αλείψτε τη λάμα του μαχαιριού με λίγο ελαιόλαδο ή πασπαλίστε τα βερίκοκα με λίγο αλεύρι.

Έλαιο βερίκοκου. Από το κουκούτσι του βερίκοκου μπορεί να παραχθει έλαιο ασφαλές για μαγειρική χρήση αλλά κυρίως βρίσκει εφαρμογή στη κοσμετολογία, μπορεί   χρησιμοποιηθεί ακόμη και για τηγάνισμα μιας που διαθέτει θερμοανεκτικότητα .

 Η γεύση του ,δεν επισκιάζει  τη γεύση των υπολοίπων τροφών . Μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε σαλάτες είτε να αναμειχτεί με μουστάρδα ή ξύδι δημιουργώντας γευστικά dressings τόσο για κρέατα αλλά και για λαχανικά.

Χρήση του ελαίου στη κοσμετολογία.

Το έλαιο του βερίκοκου που λαμβάνεται μέσω  ψυχρής έκθλιψη των πυρήνων του είναι πλούσιο σε ακόρεστα λιπαρά (γ-λινολεϊκό & ολεϊκό οξύ)  καθώςκαι σε βιταμίνες Α &  Ε.

 Είναι κατάλληλο για χρήση στο πρόσωπο και στο σώμα. Προσφέρει λάμψη και περιορίζει τη ξηρότητα των μαλλιών ,ταυτόχρονα μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στις ρίζες των μαλλιών και να απαλύνει το δέρμα της κεφαλής.

Χρησιμοποιείται σε λοσιόν και σε καλλυντικά του εμπορίου εξαιτίας  αντιγηραντικής ,αναπλαστικής ,καταπραϋντικής του  δράσης.

Η λεπτόρρευστη υφή του, διαπερνά  εύκολα την επιδερμίδα χωρίς να λαδώνει ,χαρίζοντας της λάμψη και ενυδάτωση .

Αρωματοθεραπεία. Το λάδι από το κουκούτσι του βερίκοκου μπορεί να συνδυαστεί και με αλλά  αιθέρια έλαια όπως με τη λεβάντα και το  σανταλόξυλο, αλλά και από μόνο του αποτελεί μια ξεχωριστή λύση.


Αλέξανδρος Μουμτζής